|
Drs. Amanda van Grondelle, dierenarts,
verbonden aan WHG Westerhuis Kliniek voor
Gezelschapsdieren, Dalwagen 29c, 6669 CA Dodewaard;
T 0488-410040;
www.whgdierenartsen.nl
N.B.
Onze hand-outs worden vervaardigd aan de hand van niet
alleen wetenschappelijke literatuur, maar ook van onze
eigen inzichten op grond van persoonlijke ervaringen.
Daarom kan de informatie voor een deel afwijken van de
gangbare literatuur.
|
 |
INLEIDING
Steeds vaker worden honden op jonge leeftijd al
gecastreerd. Met ‘jong’ bedoel ik v??r de leeftijd van 6
maanden. Deze trend komt voornamelijk overwaaien uit de
USA, waar om redenen van geboortebeperking dit beleid
flink gestimuleerd wordt. Voor alle duidelijkheid: met
‘castratie’ wordt hier bedoeld het verwijderen van de
testikels of de eierstokken. Als ik het over
gecastreerde honden heb, dan heb ik het dus zowel over
reuen als teven. Voor meer uitleg over de termen
castratie en sterilisatie is het nuttig om het artikel
uit onze bibliotheek over castratie en sterilisatie bij
honden te lezen.
Nog afgezien van het feit dat er misschien wel sowieso
teveel honden worden gecastreerd, zijn er in ieder geval
nogal wat bezwaren tegen castratie op jonge leeftijd. Er
zijn althans aanwijzingen dat we op zijn minst
voorzichtig en kritisch moeten zijn en blijven bij het
volgen van dergelijke trends. In onderstaand artikel zet
ik de bezwaren voor u op een rij.
|
|
UROGENITAAL APPARAAT
Het vroeg castreren van reuen en teven leidt tot
relatief onderontwikkelde uitwendige geslachtsdelen,
zoals de penis en de vulva. Dit kan ontstekingen van de
voorhuid en de huid rond de vulva tot gevolg hebben.
Door uitgebreid wetenschappelijk onderzoek is tevens
aangetoond dat het vroeg castreren van teven, maar
hoogst waarschijnlijk ook van reuen een grotere kans op
de zogenaamde castratie onzindelijkheid met zich
meebrengt.
|
|
BEWEGINGSAPPARAAT
De geslachtshormonen die worden geproduceerd in de
eierstokken (teef) of testikels (reu) van de hond spelen
een belangrijke rol bij de groei. Zo is in een aantal
studies aangetoond dat bij vroege castratie de botten
langer doorgroeien dan bij een intacte hond of een hond
die op latere leeftijd gecastreerd wordt. Een hond die
op jonge leeftijd gecastreerd wordt, zal dus langere
maar lichtere botten krijgen. Het is niet zo moeilijk om
te bedenken dat dit soort structurele veranderingen in
de bouw van het skelet ook gevolgen kunnen hebben voor
de gezondheid van het bewegingsapparaat. Er is zelfs een
onderzoek gedaan in Texas, waaruit zou blijken dat
gecastreerde honden (overigens wordt hier niet gekeken
naar de leeftijd waarop de castratie wordt uitgevoerd)
een grotere kans op een voorste kruisbandlaesie zouden
hebben. En de kans op de ontwikkeling van heupdysplasie
zou vergroot zijn ten gevolge van het op vroege leeftijd
castreren van honden. Of deze studies daadwerkelijk
valide genoeg zijn om deze conclusies te trekken, durf
ik te betwijfelen. Maar dat vroeg castreren invloed
heeft op de groei van het skelet is wetenschappelijk
bewezen en dat dit mogelijk het ontstaan van bepaalde
aandoeningen aan het bewegingsapparaat bevordert, is
zeker niet ondenkbaar!
|
|
TUMOREN
Een teef die vóór de 2e loosheid gecastreerd wordt,
heeft een veel kleinere kans op het ontwikkelen van
tumoren in de melkklieren op latere leeftijd in
vergelijking met een intacte teef of een teef die op
latere leeftijd wordt gecastreerd. Maar wat betreft de
invloed op het ontwikkelen van andere tumoren horen we
andere, minder positieve geluiden met betrekking tot het
vroeg castreren van honden. Zo zou de kans op het
voorkomen van een haemangiosarcoom (een relatief veel
voorkomende tumor die o.a. voorkomt in het hart en de
milt bij honden) groter zijn bij gecastreerde honden dan
bij niet gecastreerde honden. Er zijn twee studies
waaruit blijkt dat (vroeg) gecastreerde honden meer kans
hebben op het ontwikkelen van botkanker (osteosarcoom).
Op zich niet zo gek, want we wisten al dat bij
honden(rassen) die (extreem) groot zijn vaker botkanker
voorkomt en vroeg castreren zorgt ervoor dat een hond
langer doorgroeit en dus veel groter wordt! Er is ook
gerede twijfel of het castreren van reuen, op welke
leeftijd dan ook, de kans op het ontstaan van
prostaatkanker verkleint. Door sommige mensen wordt dit
gunstige effect van castreren echter wel geclaimd. Dit
betekent overigens niet dat castratie van een reu met
een bestaand chronische prostaatproblemen (ontsteking,
vergroting, etc.) zinloos is!
|
|
GEDRAG
Veel honden eigenaren denken dat hun hond rustiger en
veel gemakkelijker wordt in de omgang na een castratie.
Dit is echter niet zo zwart/wit als de meeste mensen wel
denken! Bepaalde vormen van ongewenst gedrag, waaronder
vooral angst gerelateerde problemen zouden juist vaker
voorkomen bij (vroeg) gecastreerde honden vergeleken met
intacte honden. Vooral bij reuen met een angstig en
onzeker karakter kan castratie mijns inziens leiden tot
regelrechte angstagressie. Ook op latere leeftijd
schijnt er verschil te zijn in de achteruitgang van de
cognitieve functies (dementieachtige verschijnselen)
tussen gecastreerde reuen en intacte reuen.
SCHILDKLIER
Een gecastreerde hond wordt sneller te dik, dat weet
bijna iedereen. Mogelijk heeft dat iets te maken met de
verminderde werking van de schildklier na castratie. In
ieder geval is aangetoond, dat castratie de kans op een
te traag werkende schildklier duidelijk vergroot!
|
|
CONCLUSIES
Of het vroeg castreren van honden daadwerkelijk de kans
op kruisband letsels vergroot is mijns inziens niet
helemaal duidelijk. Het wel of niet ontstaan van een
kruisband letsel is van zoveel factoren afhankelijk, dat
er bij een onderzoek naar het verschil in frequentie van
voorkomen van kruisbandletsels bij gecastreerde versus
niet gecastreerde honden al snel verkeerde conclusies
getrokken kunnen worden als niet al deze factoren worden
meegewogen in het oordeel. Het zou dan ook niet juist
zijn om op grond van dergelijke onderzoeken het vroeg
castreren van honden volledig te veroordelen. Er zijn
echter redenen genoeg om, als we gewoon logisch
redeneren, aan te nemen dat het op jonge leeftijd
castreren van honden nogal wat gevolgen heeft voor de
ontwikkeling van een hond. Zowel op het lichamelijke als
op het psychische vlak.
En laten we het vraagstuk eens van de andere kant
bekijken: is het nou echt zo´n probleem om even te
wachten met een eventuele castratie? Er zijn, denk ik,
maar weinig mensen die een loopse teef echt niet uit de
buurt van een reu kunnen houden gedurende een periode
van 3 weken.
De boodschap die ik wil overbrengen is dan ook deze: Zie
het castreren van uw hond niet als iets dat "zo hoort"
of als iets wat u hoe dan ook moet laten doen. Overweeg
goed wat de voordelen en nadelen zijn van het castreren
van uw hond en als u besluit om uw hond te laten
castreren, doe het dan niet te vroeg! Wacht in ieder
geval tot de hond uitgegroeid en uit ontwikkeld is,
zowel op het lichamelijke als op het psychische vlak.
Pas dan is de keus ook weloverwogen en bewust te maken
denk ik.
|
|
|
