Hoe leren honden
Het gedrag van honden wordt door veel factoren bepaald.
Wat voor ras is het bijvoorbeeld, is het een reu of een
teef, en wat heeft hij genetisch gezien meegekregen. Wat
heeft hij meegemaakt in zijn eerste levensweken toen hij
nog in het nest was? Welke positie had hij daar in de
roedel? Wat voor ervaringen heeft hij opgedaan met
mensen, geluiden, nieuwe situaties enz? Wat voor gedrag
neemt hij over van de andere hond (of kat) die al in
huis is?
In grote lijnen wordt er een onderscheid gemaakt tussen
gedrag wat aangeboren en gedrag wat aangeleerd is. Het
kunnen blaffen is bijvoorbeeld aangeboren. Het
niet-blaffen op een moment waarop hij het eigenlijk wel
zou willen doen is aangeleerd.
Een hond leert niet alleen van zijn baas maar ook vanuit
zichzelf, door zijn eigen ervaringen. Als de deur van de
koelkast opengaat als hij tegen de zijkant krabt met
zijn poot en hij wordt beloond met een heerlijk stuk
kaas dat hij zomaar kan pakken dan is het logisch voor
een hond om dat te blijven proberen. En als hij een keel
opzet als hij alleen is en de baas komt naar binnen dan
gaat hij ook dat zeker nog harder en vaker doen. Want
samen met de baas zijn is tenslotte veel gezelliger dan
in je eentje.
Waardoor wordt een bepaald gedrag in gang gezet? Dat
komt omdat de hond reageert op een signaal ofwel prikkel
van buitenaf. Als een hond een konijn voorbij ziet
schieten en hij zit niet aan de riem dan mag u 3x raden
wat hij gaat doen. Het kan ook een prikkel van binnenuit
zijn. Als hij dorst heeft dan gaat hij water drinken.
Hier is veel onderzoek naar gedaan, o.a. door de
Russische geleerde Pavlov die met proefhonden werkte.
Als ze voedsel kregen dan liet hij tegelijkertijd een
bel horen. Na een paar keer hadden de honden geleerd dat
de bel eten betekent. Ze begonnen dan ook al bij het
horen van de bel hevig te kwijlen.
De Amerikaan Skinner werkte met duiven. Hij liet een
duif tegen een plaatje tikken voordat hij voer kreeg.
Het voer was dus de beloning voor het tikken tegen het
plaatje. Om het weer even naar de honden te vertalen
noem ik twee voorbeelden. De hond gaat zitten en krijgt
als beloning een brokje. Of de hond komt de bal
terugbrengen en als beloning wordt de bal nog een
keertje gegooid. Beide leerbeginselen worden gebruikt
bij het opvoeden en trainen van honden. Als een hond
begint met dingen te leren dan wordt hij in het begin
altijd beloond. Heel simpel omdat hij gedrag wat beloond
wordt zal gaan herhalen. Gedrag wat niet beloond wordt
verdwijnt over het algemeen vanzelf. Straffen heeft dan
ook tijdens het aanleerproces geen zin. De hond kan er
alleen maar van in de war raken. Als de hond begrijpt
wat van hem verwacht wordt dan wordt er niet meer altijd
een brok gegeven. De hond zal dan steeds beter zijn best
gaan doen omdat hij nooit weet wanneer het hem iets
oplevert. Of de beloning wordt in een andere vorm
gegeven. Met de stem bijvoorbeeld, of met een knuffel,
of misschien wel door het gooien van de bal waar hij zo
graag achteraan rent.
Het is niet altijd simpel om een hond dingen te leren.
Hoe krijgt u hem nou zover dat hij doet wat u wilt? Op
de eerste plaats door heel consequent en heel geduldig
te zijn en het gewenste gedrag te belonen. Ook is het
belangrijk om niet te snel te veel te willen. M.a.w. de
hond leert in zijn eigen tempo en aan ons als baas is de
taak om onze opvoeding en training van de hond hierop
aan te passen. Begin gemakkelijk en ga pas een stapje
verder als de hond de vorige fase doorheeft. Tijdens de
cursus wordt hier goed op gelet en wordt u hierin ook
begeleid. Regelmatig thuis oefenen is ook belangrijk.
Als u elke dag 5 à 10 minuten met de hond oefent dan zal
hij snel vorderingen maken. Als u dit alles goed voor
ogen houdt dan kunt u uw hond alles leren wat binnen
zijn en uw vermogen ligt.
Marjon Ploeger
 |
|