Bijtwond bij uw hond of kat
WHG Roest Praktijk voor Gezelschapsdieren, Parkweg
211, 2271 BA
Voorburg; T 070-3870893;
www.whgdierenartsen.nl
DISCLAIMER
Deze cliënten hand-out is bedoeld als ondersteuning van
het consult door de dierenarts. De tekst gaat ervan uit
dat uw huisdier al door de dierenarts is gezien. De
adviezen in de hand-out gelden alleen voor dieren bij
wie de diagnose is gesteld. De informatie dient niet als
vervanging van een consult door de dierenarts! Bedenk
bij het lezen dat de gezondheidssituatie van uw huisdier
anders kan zijn dan in de teksten wordt beschreven.
Verder worden al onze hand-outs vervaardigd aan de hand
van niet alleen wetenschappelijke literatuur, maar ook
van onze eigen inzichten op grond van persoonlijke
ervaringen. Daarom kan de informatie voor een deel
afwijken van de gangbare literatuur.
 |
INLEIDING
Het komt helaas regelmatig voor dat onze huisvrienden
gebeten worden. De kat meestal omdat hij druk bezig is
zijn territorium te verdedigen: zeker als katten met
mooi weer grote delen van de dag buiten doorbrengen.
Honden worden vaak gebeten tijdens het uitlaten. Terwijl
het ene moment je hond nog leuk aan het spelen is, kan
er het volgende moment een conflict ontstaan en binnen
een ogenblik is het gebeurd. Wat moet of kan je dan doen
als eigenaar en wanneer moet je met je dier naar de
dierenarts? In dit artikel wordt hier dieper op ingegaan.
 |
ZIEKTEVERSCHIJNSELEN
Als je hond of kat gebeten is, hangt het af van de
grootte van de wond of wonden of het direct opvalt dat
het gebeurd is. Kleine wondjes van hoektanden hoeven
niet op te vallen, maar kunnen wel voor gemene
ontstekingen zorgen. Soms kom je daar als eigenaar van
het dier pas een paar dagen later achter, als er
viezigheid uit de wond komt of als de bijtplek dik wordt.
Wonden waarbij de wondranden wijken zijn zeker een reden
om een dierenarts de wond te laten behandelen. In
principe mogen geïnfecteerde wonden, en bijtwonden zijn
per definitie geïnfecteerd, niet gesloten worden. Wat er
dan namelijk zou gebeuren, is dat de bacteriën worden
opgesloten onder de huid. Bacteriën bevinden zich
dolgraag in een warme, vochtige omgeving zonder zuurstof.
Ze gaan zich dan vermenigvuldigen en zo ontstaat een
abces. Wel mogen van een wond de wondranden dichter bij
elkaar gebracht worden met bijvoorbeeld krammen, om zo
sneller te kunnen genezen.
Een abces is niets anders dan een forse ontsteking,
waarin zich heel veel bacteriën en dode
ontstekingscellen bevinden. Zo’n abces kan al in 2-3
dagen tijd ontstaan! De bacteriën en de dode
ontstekingscellen vormen samen de pus, en dit wordt al
gauw zo veel dat de pus een weg naar buiten zoekt. De
huid scheurt en de pus kan letterlijk stromen uit de
wond. Ook in dit geval is het zeker zaak naar de
dierenarts te gaan, want de wond moet liefst goed
gespoeld worden met een ontsmettende oplossing, en
antibiotica zijn soms nodig om de wond goed te laten
genezen en bloedvergiftiging te voorkomen en te genezen.
Zo’n abces kan ontstaan op de plek van een grote
bijtwond maar zeker ook als er alleen maar een tand of
nagel de huid heeft geperforeerd, waarbij er bacteriën
diep in de wond zijn gebracht.
Bijtwonden kunnen op allerlei plaatsen van het lichaam
voorkomen. Ook de locatie van de bijtwond bepaalt hoe en
hoe snel er ingegrepen moet worden. Zo kan het voorkomen
bij een bijtwond aan een poot, dat er een bloedvat
geraakt wordt. Als er vrij veel bloedverlies is, moet er
een drukverband aangebracht worden. Dit kan natuurlijk
door de dierenarts gedaan worden, maar als het
bloedverlies vrij snel gaat of er is geen dierenarts in
de buurt, is het beter dat u als eigenaar al eerder druk
op de plaats van de wond kan aanbrengen. Dit kan door de
EHBO-kit in de auto te gebruiken, of een kledingstuk dat
voorhanden is. Hierbij moet ervoor gewaakt worden, dat
er geen stuwing plaats vindt van de poot aan de
lichaamszijde van de wond. Dit kan voorkomen worden door
de druk op te bouwen op de plaats van de wond, en niet
aan de lichaamszijde van de wond. Want door dit laatste
kan het bloed in de aderen niet goed terugstromen naar
het hart, en zal de wond erger gaan bloeden, omdat er
nog wel bloedtoevoer is via de slagader.
Als een dier in het gezicht wordt gebeten, wordt soms
wel eens een ooglidrand geraakt. Als de ooglidrand
hierdoor gescheurd is, moet deze binnen zes uur gehecht
worden. Anders zouden de ooglidranden hun functie niet
meer goed kunnen uitoefenen. Ze kunnen de oogbol niet
meer beschermen en ervoor zorgen dat traanvocht op de
oogbol blijft om de oogbol vochtig te houden. Ook al is
de bijtwond geïnfecteerd, in dit geval staat het
voorkomen van het functieverlies voorop. Bij een
verdenking van een scheur aan een ooglidrand, is het ook
goed om dit te melden als je de dierenarts belt. Bij
dieren met vrij uitpuilende ogen of een ondiepe oogkas,
zoals de Shih Tzu, kan het zelfs voorkomen dat de oogbol
uit de kas komt bij een scheur van de ooglidrand. In dit
geval kan je de oogbol beschermen met slaolie en een
theedoek, en moet je direct naar de dierenarts zodat
deze de oogbol weer in de kas kan terugplaatsen en de
ooglidrand kan hechten.
Als een dier bij de borst wordt gebeten, is het ook goed
om in de gaten te houden of het dier hierna geen
benauwde indruk maakt. Want ook al zijn de bijtgaatjes
maar klein, een enkele keer kan er zo diep zijn gebeten
dat het borstvlies is geraakt. Normaal is er een
negatieve druk in de borstholte tussen de borstvliezen
in. Als deze negatieve druk door een bijtwond ongedaan
wordt gemaakt, kan er een klaplong ontstaan. Zo’n dier
zal acuut benauwd zijn. Een dier kan natuurlijk ook door
de schrik of echte shock ook een benauwde indruk maken
of zelfs helemaal beduusd zijn, dus is het beter om de
beoordeling bij een benauwd dier aan de dierenarts over
te laten.
Speciaal bij katten is het ook belangrijk dat door
bijtwonden ook virussen kunnen worden overgedragen. Bij
FeLV, het Feline Leukemievirus en bij kattenaids, FIV,
kan overdracht via bloedcontact en via speeksel
plaatsvinden. De virussen kunnen ook via seksueel
contact worden overgedragen. Katers die nog niet
gecastreerd zijn en zowel veel en vaak vechten om hun
territorium te verdedigen als ook seksuele contacten
hebben, lopen dus extra veel kans om deze virussen te
krijgen!
 |
CONCLUSIE
Er zijn zoveel verschillende manieren waarop je hond of
kat gebeten kan zijn, dat het niet zinvol is om die
allemaal apart in dit artikel te beschrijven.
Samenvattend kan je zeggen dat het beter is om na een
gevecht je dier helemaal na te kijken op eventuele
wonden, en je dier goed te observeren. Vind je wonden,
maak ze dan schoon en spoel ze goed met
betadine-oplossing. Wijken er wonden, bloedt het (aanzienlijk),
of lijkt je dier benauwd, ga dan naar je dierenarts. Ook
als je twijfelt is het beter om je hond of kat na te
laten kijken, al is het maar ter geruststelling dat er
niets ernstigs aan de hand is. Ook als het allemaal wel
mee lijkt te vallen maar je hond of kat wordt sloom,
voelt warm aan en heeft verhoging, ga dan alsnog naar de
dierenarts. Met de nodige wondverzorging en eventuele
antibiotica en ontstekingsremmers, is er vaak goed iets
aan te doen!
Dit artikel is voor het laatst
bijgewerkt op 09.05.2011 door J.F. van Hengel |